Zararlı Doğal Taşlar

2

Doğa bize birçok alanda güzellikler sunuyor. Değerli doğal taşlarda bunlardan biri. Taşların insanlar üzerindeki faydası yadsınamaz bir gerçek. Biz çoğunlukla doğal taşların özellikleri ve faydalarından bahsediyoruz. Ancak tüm taşlar (mineraller yada kristaller) olumlu etkilere sahip değil. Görünüşte çok güzel olan bir taş aslında zararlı hatta zehirli bile olabilir. Bu taşlar ile bilinçsizce temas edilmesi, takı olarak kullanılması, bir ortamda süs eşyası olarak kullanılması çok zararlı olabilir. Bu hususta çok dikkatli olunmalıdır.

Bir taş bulduğunuzda yada aldığınızda ne olduğunu iyice araştırmalısınız. Bazı taşlar içerisinde aşırı miktarlarda arsenik yada kurşun gibi zehirli maddeler bulundurabiliyor. Bakır ve çinko gibi bazı maddeler ise küçük miktarlarda zararsız olsalar da büyük miktarlarda çok zehirli olabilirler.

Bazı zehirli elementler ise örneğin bir kristal içinde güvenli bir şekildeyken aşınma sonucu gün yüzüne çıkabilirler. Bazı durumlarda doğal yağlar yada ter ile temas ettiğinde, bu madde serbest kalabilir, cilt ile temas edebilir yada teneffüs edilebilir. Böylece tehlikeli durumlar ortaya çıkacaktır.

Genel olarak bahsetmek gerekirse mantar, böcek ve diğer tehlikeli hayvanlarda da olduğu gibi çoğunlukla parlak ve en güzel renkli kristaller tehlikelidir. Özellikle canlı mavi ve yeşil olanlar genelde aşırı bakır yada arsenik içerdikleri için o renktedirler. Bu demek değil ki tüm mavi ve yeşil renkli taşlar zehirlidir. Bu sebeple en baştada bahsettiğimiz gibi ne kullandığımızı bilmeli ve gerekirse analiz ettirmeliyiz.

Özellikle taş işleme ve kuyumculuk sektöründe çalışıyor ve sürekli taşlar ile yakın temasta bulunuyorsanız bazı önlemler almalısınız;

  • Kristaller ile çalışmadan önce ve çalışma sonrası mutlaka ellerinizi yıkamalısınız.
  • Taşları gravür, cila yada zımpara yaparken maske, eldiven ve göz koruması kullanmalısınız.
  • Bulunduğunuz ortamı havalandırmalısınız.
  • İşleme başlamadan önce taşları ıslatırsanız toz yayılımını azaltmış olursunuz.
  • Toksinleri ve tehlikeli maddeleri sızdırma olasılığı yuvarlanmış taşlarda daha az, pürüzlü parçalı taşlarda daha yüksektir.
  • Parlak ve metalik taşlara karşı dikkatli olunmalıdır.
  • Realgar veya Cinnabar gibi taşlar yoğun miktarda civa ve arsenik bulundururlar. Kesinlikle eldivensiz tutulmamalıdırlar.

En bilinen 10 Zehirli Mineral (Doğal Taş)

Arsenopirit

Arsenopirit aslında bir arsenik demir sülfürdür. Isıtıldığında ölümcül bir gaz çıkarır. Temas edilmesi zarar vermez ancak derhal ellerinizi yıkamanız gerekir. Genellikle altın ile karıştırılır. Dikkat edilmelidir.

Kalkantit

Kalkantit kristalleri suda çözünür ve hayati fonksiyonları durdurarak (insanlar, hayvanlar ve hatta bitkilerin) ölüme sebep olabilen son derece zehirli bir taştır. Dokunulmamalı ve çözündüğünde bulunduğu su ile temas edilmemelidir.

Krizotil (Asbest)

Asbest insan akciğerlerini büyük zarar verir ve havada yayılan küçük kristalleri kansere sebep olur. Kesinlikle solunmamalıdır.

Galen

Kurşun ailesindedir. Az miktarda demir, çinko, selenyum, gümüş ve altın içerebilir. Bu nedenle simli kurşun olarakta bilinir. Galen genellikle düzgün küpler halinde bulunur. Son derece kırılgan bir yapıya sahiptir. Sadece dokunma yada tozunun solunmasıyla bile kurşun zehirlenmesine yol açabilecek kadar zehirlidir.

Hutehinsonit

En az kurşun ve arsenik kadar tehlikeli ve zehirli bir mineraldir Hutehinsonit. Geçmiş dönemlerde temas eden kişilerde saç dökülmesi ve cilt hastalıkları görülmüş. Aşırı maruz kalanlarda ise ölüme sebep olmuştur.

Koloradoyit

Koloradoyit genellikle mağma damarlarında bulunur ve çok zehirlidir. Isıtıldığında zehirli gazlar açığa çıkarır ve solunması ölümcül sonuçlara sebep olur.

Orpiment

Hidrotermal kaynakların yakınlarında bulunan orpiment,  arsenik ve sülfürden oluşur. Sadece dokunmak toksin etkisine maruz kalmak yeterlidir. Kesinlikle temas edilmemelidir.

Stibnit

İnsan üzerinde arsenik zehirlenmesine benzer etkileri vardır. Eski çağlarda Gümüşün kullanılmasından önce çatal bıçak gibi ev eşyalarında kullanılmış ve insanların zehirlendiği tespit edilmiştir.

Zincifre

Dünya üzerinde bulunan en zehirli taşlardan biridir. Sülfür kaynaklarının ve volkanların yakınlarında bulunur. Isıtıldığında veya kırıldığında insanda ciddi rahatsızlıklara ve hatta ölüme sebep olan civa açığa çıkar.

Torbernit

Radyoaktif olduğu için ısıtılması halinde ortama radon gazı salar. Granit, Bakır ve Uranyum içerisinde bulunur.

Önceki İçerikGoşenit
Sonraki İçerikDruzy Kristali Nedir?
Bilgin
2004 yılından bu yana gerek mesleki gerekse hobi olarak Doğal Taşlara ilgi duyuyor ve bu konuda yerli ve yabancı kaynakları araştırarak bilgi ediniyorum. Edindiğim değerli ve yarı değerli taşlar hakkındaki bilgi birikimini 2012 yılında yazıya dökmeye karar verdim. Basılı bir kitapta toplamaktansa online platformda olması daha faydalı olur diye düşündüm ve degerlitaslar.gen.tr websitesi kuruldu. :)

2 YORUMLAR

Erdal için bir yanıt yazın İptal

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

14 + four =